Voor de bevolking in Latijns-Amerikaanse landen is
Che Guevara nog steeds actueel.(1)
Wie de redevoering leest van Che Guevara van 11 december 1964 voor de VN zal de gedachte niet kunnen onderdrukken dat er niets veranderd is in de wereld. In zijn redevoering wees hij op openlijke en stiekeme militaire interventies van de VS in Vietnam, Cambodja, Puerto Rico, Guadeloupe, Martinique, Guayana, Congo, Panama, Guatemala, Colombia, Nicaragua, Haïti, Santo Domingo, Cuba.
Zou hij de redevoering 50 jaar later gehouden hebben, dan zou hij ook nog op de openlijke en stiekeme militaire interventie van de VS gewezen hebben die nadien plaatsvonden in Indonesië (2), Chili, Afghanistan, Irak, Libië, Syrië, Oekraïne, Jemen, Grenada, Somalië, Bosnië, Liberia, Pakistan. Hij zou ook gewezen hebben op alle autoritair en dictatoriaal geregeerde staten die door de VS gesteund worden: Saudi Arabië, Jordanië, Egypte, Marokko, Turkije, Bahrein en op Israël, op de bezetting van Palestina door Israël en van West-Sahara door Marokko.
Volgens Wikipedia (Nederlandse versie) is de populariteit van Che te danken aan zijn fotogenieke uitstraling, zijn vroegtijdige dood en aan de hippiebeweging die van hem een cultfiguur maakte. In de westerse pers is Che Guevara altijd afgeschilderd als een branieschopper die alleen serieus kan worden genomen door naïeve geesten die nog in idealen en in communisme geloven. Dat de VS nog steeds en steeds meer de wereld onveilig maken zou een reden moeten zijn om de redevoering van Che Guevara uit 1964 serieus te nemen.
De redevoering valt ook te beluisteren (3). Momenten waarop hij door applaus werd onderbroken waren toen Che Guevara de namen noemde van Pedro Albizu Campos (4) en Fidel Castro en toen hij wees op de bezetting door de VS van Guantánamo. Het applaus kwam naar valt aan te nemen van derde wereld landen. Europa liet zich altijd leiden door de VS en hield zich braaf aan de door de VS opgelegde boycot van Cuba, waardoor zelfs geen medicijnen aan Cuba geleverd mochten worden.
De redevoering gaat grotendeels over de strijd voor onafhankelijkheid en soevereiniteit. Niet vreemd als je bedenkt dat Angola, Mozambique en Zuidelijk Afrika destijds nog streden voor onafhankelijkheid en dat veel landen die die strijd net achter de rug hadden geconfronteerd werden/worden met subversieve inmenging door westerse mogendheden die het op hun grondstoffen gemunt hadden/hebben.
Zo wees Che Guevara op Congo dat in 1960 onafhankelijk werd en waar vrijwel meteen een door de CIA georganiseerde staatsgreep plaatsvond door het leger (Mobutu) tegen de democratisch gekozen Lumumba (die werd vermoord) om ervoor te zorgen dat westerse bedrijven vrijelijk konden blijven beschikken over de bodemschatten waaraan Congo rijk is.
“Wie waren de daders? Belgische parachutisten, vervoerd door Noord-Amerikaanse vliegtuigen die vertrokken van Engelse luchthavens”, aldus Che Guevara.
De redevoering gaat ook in op de blindheid van Latijns-Amerikaanse regeringen voor de imperialistische bedoelingen van de VS. Blindheid die volgens Che Guevara werd veroorzaakt door de haat van de dominante klasse jegens de Cubaanse revolutie en de vrees dat die in hun landen navolging zou vinden. Vrees “die het product is van de oogverblindende schittering van de God Mammon”.
De nadruk op het belang van onafhankelijkheid (“patria o muerte”, vaderland of dood) heeft weinig te maken met nationalistische vadersliefde. Onafhankelijkheid werd door Che Guevara gezien als een noodzakelijke voorwaarde om de opbrengst van bodemschatten aan de eigen bevolking ten goede te kunnen laten komen en om over een goed bewapend eigen leger te kunnen beschikken waarmee roofzuchtige grote mogendheden en huursoldaten van westerse ondernemingen buiten de deur gehouden kunnen worden.
De onafhankelijkheid waar Che Guevara op doelde is in de eerste plaats die van de vele miljoenen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika, die door het rijke westen geacht werden/worden niet tot het blanke ras te behoren en aan wie de rechten op een menswaardig bestaan werden/worden ontzegd.
Met het oog op de onafhankelijkheid die nodig is om zich van het Noord-Amerikaanse “koloniale juk” te vrijwaren wordt in de redevoering geweigerd afstand te doen van moderne nucleaire wapens. Alleen als de VS daar ook afstand van zou doen en ook af zou zien van subversieve inmenging en economische boycot zou Cuba bereid zijn om mee te doen met wapenbeheersing.
Interessant is de volgende tekst: “sinds de commotie over de zogeheten Caribische crisis, kwam de VS met de Sovjet Unie overeen dat bepaalde wapens teruggetrokken zouden worden die de voortdurende agressie van dat land – zoals de aanval van huurlingen van de Playa Girón en de dreiging van invasie van ons land – ons dwongen te plaatsen in Cuba als legitieme verdediging”.
De lezing van de VS, en in het voetspoor van de VS van de westerse pers, is dat de Sovjet Unie van de goede relatie met Cuba misbruik maakte om, in het kader van de Koude Oorlog, op Cuba raketten met kernkoppen te plaatsen waar de VS mee kon worden bedreigd (precies dus wat de VS in alle landen rond de Sovjet-Unie deed en doet!).
De lezing van Cuba is dat er eerst een door de Amerikanen (CIA) georganiseerde militaire invasie plaatsvond in de Varkensbaai (Playa Girón), gevolgd door allerlei subversieve acties en dat de Sovjet raketten op verzoek van Cuba zouden worden geplaatst om militaire invasies door de VS te voorkomen. Met de lezing van Cuba is in overeenstemming dat de Sovjets de raketten terugtrokken in ruil voor de door Kennedy toegezegde territoriale integriteit van Cuba.
Dat de populariteit van Che Guevara in het westen wordt toegeschreven aan zijn fotogenieke uitstraling, zijn vroege dood, hippiecultuur en aan naïeve geesten, is makkelijk te verklaren. Ongemakkelijke analyses, daarvan maakt men zich het makkelijkst af door de woordvoerder daarvan af te schilderen als iemand die je niet serieus hoeft te nemen.
Voor de bevolking in Latijns-Amerikaanse landen en in derde wereld landen in het algemeen én voor mensen die bereid zijn zich in hun wanhopige positie te verplaatsen, is de redevoering die hij in 1964 hield voor de VN nog steeds adequaat en actueel. Daarvan is de tekening bij het artikel van Carlos Fazio in het Latijns-Amerikaanse Resumen een treffende illustratie.
Voetnoten
1 Illustratie ontleend aan La guerra asimétrica y la violencia en Venezuela van Carlos Fazio in Resumen, La otra cara de las noticias de América Latina y el Tercer Mundo, 27-5-2014.
2 Lees Ander Nieuws hoofdstuk 3 van Janneke Monshouwer. https://www.google.nl/search?q=ander+nieuws+wat+het+journaal+niet+uitzond+pdf
3 https://www.youtube.com/watch?v=tg9t4ZqTw7g https://www.marxists.org/espanol/guevara/audiovisual/che-discurso-onu-1964.mp3
4 Streed tevergeefs voor onafhankelijkheid van Puerto Rico en bracht 24 jaar door in gevangenschap.
Reacties zijn gesloten.